هواکشت یا كشت ایروپونیک

ایروپونیک یا هواکشت چیست

كشت ایروپونیک یا هواکشت به روشي از كشت گياهان گفته مي شود كه در آن بدون استفاده از خاك يا بستر سنگدانه ای (موسوم به ژئوپونیک)‏، گياهان در محفظه هوا يا مه تنك* پرورش داده مي شوند. اين نوع كشت با سيستم هاي هيدروپونيك و آكواپونيك متفاوت است و برخلاف هيدروپونيك كه براي بستر رشد از محلول مايع مواد غذايي استفاده مي شود و يا برخلاف سيستم آكواپونيك كه در آن از آب و زباله ماهی به عنوان بستر كشت استفاده مي شود، نيازي به بستر كشت ندارد. البته بايد خاطر نشان كرد كه كشت آيروپونيك را گاهي به دليل استفاده از آب براي انتقال مواد غذايي هيدروپونيك مي خوانند. در تعريف ساده تر مي توان گفت كشت ایروپونیک یا هواکشت به شيوه ي پرورش سرپوشيده گفته مي شود كه گياهان در وضعيتي كه ريشه هايشان در هوا معلق است رشد مي كنند. عمل تغذيه آنها به وسيله اسپري شدن محلول آب و مواد غذايي و يا آب و كود است. در اين متد خاك استفاده نمي شود. از جمله مزاياي اين روش امكان كشت افقي و عمودي و استفاده حداكثري از فضا است. همچنين ميزان آب مصرفي در كشت ايروپونيك كمتر است. با توجه به نوع سيستم هواكشت، مواد غذايي را ممكن است به صورت دستي و با فاصله هايي در هر شب و روز اسپري كنند و يا با استفاده از پمپ هاي اتوماتيك عمل تغذيه صورت گيرد.

انواع کشت ایروپونیک

١. کشت ایروپونیک کم‌فشار (LPA) : در اين شيوه كه از جمله روش هاي رايج كشت ايروپونيك مي باشد، گلخانه دار خود مي تواند سيستم LPA  را به راحتي طراحي كرده و استفاده نمايد. اكثرا اين نوع سيستم كم فشار به صورت ٢٤ ساعته و در تمامي روزها در حال مرطوب كردن ريشه گياهان هستند‏، اما كارايي هواکشت  فشاربالا را كه مهي رقيق با ذرات ريز توليد مي كند ندارند.

٢. کشت ایروپونیک فشاربالا (HPA) : اين سيستم توسط ناسا توسعه پيدا كرده است. ناسا طی گزارشی اعلام کرده است که این سیستم کاربردی ترین شیوه برای رشد و پرورش گیاهان در فضا محسوب می شود. علاوه بر فضا این کشت بر روی زمین نیز مزایای فراوانی دارد. تمام سیستم‌های HPA، ایروپونیک هستند اما همه ی هواکشت ها، HPA نیستند. این سیستم HPA برای کارایی بهتر باید با فشار بالا کار بکند. فشار بالا برای اتمیزه کردن آب و تولید قطره هایی به اندازه 50 میکرون و یا کوچکتر کاربرد دارد. این شیوه با آنکه نیاز به سیستم های تخصصی تر و پرهزینه تر دارد اما هزینه های موثر را می تواند در کل کاهش دهد.

مزایا و معایب هواکشت

–  افزایش قرار گرفتن در معرض هوا : این شیوه، هوای بهینه مورد نیاز گیاه برای رشد را در اختیار آن قرار می دهد.

– کشت عاری از بیماری : با توجه به کاهش تماس گیاه به گیاه انتقال بیماری ها کاهش خواهد یافت. علاوه بر آن هر پالس پاشش محلول می تواند مجدد استریل شود.

– پودر کردن محلول (آب-اتمیزه کردن) آب و عناصر غذایی : اسپری کردن غباری یکدست از محلول غذایی برای تغذیه ریشه.

– جذب مواد مغذی : مجزا بودن فاصله های غبارپاشی و مدت دوام پاشش در هواکشت، سنجش میزان جذب عناصر غذایی و کود را در طول زمان و در حالات مختلف میسر می‌سازد.