انواع چمن و روش کاشت آن

چمن چیست؟

چمن به یک سطح پوشیده از خاک که گیاهانی مانند علف ها و ندرتاً گیاهان با دوام دیگری مانند شبدر در آن کشت می شود گفته می شود. می توان با کوتاه نگهداشتن آن با استفاده از چمنزن از آن نگهداری کرد. زمین چمن طبیعی در واقع با هدف زیبایی، تفریحی و یا ورزشی احداث می شود.

 

انواع چمن 

1. فصل سرد ( چمن سردسیری ) (Cool Season ) 
2. فصل گرم ( چمن گرمسیری ) (Warm Season )

  سردسیری ( Cool Season  )

• اوج رشد را در ماه های بهار و پاییز دارند 
• اوج رکود رشدی در زمستان و تابستان رخ می دهد 
• در مرداد ماه دمای 30 درجه رشد اینگونه بطور کامل متوقف می گردد

انواع چمن سردسیری :

1- Festuca arundinaceous:             

• بهترین جنس چمن سردسیری.                                              
• 20-14 روز جوانه زنی آن طول می کشد
• نیاز بارش 250 میلی متر دارد                                           
• در عرض 14 روز ریشه 40 سانتی متری پیدا می کند                                               
• توانایی فرار از خشکی بسیار عالی دارد                                                    
• ریشه بسیار بلند دارد                                                
• روزنه ای کم دارد                                                 
• دارای ریزوم و پاجوش می باشد                                         
• کرک ایجاد می نماید 
• برگ های درشت دارد                                               
• چمنی است که  Rhizobium دارد 

2-Poa Pratensis  :     

•  ریشه بلند                              
• مقاومت به خشکی کمی دارند و بارش باران زیر 1000 میلی متر برای آن مناسب نمی باشد                                      
• زمان جوانه زنی 7 روز می باشد                                     
• یکی از گران ترین بذر ها می باشد 

3- Lolium Perenne :                    

• طول ریشه متوسط
• زمان جوانه زنی 3 تا 4 روز می باشد 

 

انواع چمن گرمسیری :

بعلت ویژگی های منحصر به فردی که این گونه از چمن دارد و با توجه به شرایط کم آبی کشور بایستی به سمت گرمسیری پیش برویم ؛ از خصوصیات بارز این نوع: ( Cynodon ) 

• یک نوع مقاوم به کم آبی است که برگ های ظریفی دارد . 
• دارای ساقه رونده یا همان استولن که درصد بالایی را در اندام این گیاه در بر می گیرد .
• دارای ریشه زمینی یا ریزوم ( درصد کمتری را در این گونه به خود اختصاص می دهد ).

 

یکی از گونه های چمن گرمسیری که بسیار بسیار مناسب شرایط کم آبی ایران است Cynodon می باشد که دیگر بعنوان یک علف هرز نیست زیرا عقیم شده و به فرم هیبرید در آمده است و اینکه تولید بذر ندارد و اندام ریزوم مانند آن کنترل شده است و به راحتی سرزنی می شود . 

 

جدول میزان بذر مصرفی : چمن 5 بذر 90 ٪ بذر سردسیری festuca و 10 ٪ بذر گرمسیری

• مقدار بذر مصرفی برای  Cynodon 5-3 گرم در متر مربع می باشد که کاملا کافی می باشد . 

 

نوع بذر	سرعت رشد جوانه زنی	اندازه درشتی بذر	مقدار بذر مصرفی	نکته
Festoca	14 تا 20 روز	درشت	35-40 gr/m2	در شرایط نامناسب 5 گرم به مقادیر ذکر شده برای هر نوع بذر ، اضافه خواهد شد
Lolium	3 تا 6 روز	متوسط	30-35 gr/m2
Poa	7 روز	ریز	25-30 gr/m2

 

** نکته :

هر مقدار که بذر ریز تر باشد مقدار در متر مربع بذر کمتری مصرف خواهد شد . مثلاْ بذر چمن Poa بایستی 30 gr/m2  مصرف گردد به دو علت :

1. اولاْ این نوع بذر خیلی گران است .
2. اندازه بذر بسیار ریز می باشد .

مدیریت کاشت بذر چمن : ( چمن 5 بذر )

در کاشت چمن 5 بذر ( water less ) نکته بسیار مهم این است که این ترجیحاْ در پاییز کشت شود و سپس در بهار ، زیرا در این زمان یعنی پاییز کشت گردد اول چمن سردسیری Festuca سبز می شود که زمین را تا 90٪ می پوشاند البته بایستی توجه داشت که فرم این چمن به حالت کپه کپه ای است و پس از شروع گرم شدن هوا یعنی با شروع تابستان 10٪ باقی مانده چمن Cynodon که با فصل گرما شروع به فعالیت می نماید با سیستم استولن و ریزوم خود سریع پر می نماید.علت اولویت کاشت در پاییز و بهتر بودن و برتری آن نسبت به فصل بهار بدین علت است که در پاییز گرچه هوا رو به سردی می رود ولی خاک کماکان در اثر جذب گرمای تابستان ، همچنان گرم است و همچنین هوای بیرون سرد نمی باشد و بذور شروع به جوانه زدن ( تک زدن ) می نمایند و سریع ریشه به صورت عالی در خاک استقرار و رشد می نماید .که در این شرایط برف هم حتی اگر ببارد هیچ مشکلی به جهت Root System  قوی بوجود نخواهد آمد . با استقرار کامل ریشه در خاک که این عمل چندین ماه طول می کشد، یک توسعه ریشه ای فوق العاده را پدید می آورد که با گرم شدن هوا با یک سرعت ایده آل و کیفیت بالا عمل سبز شدن بذور بصورت 100 درصد انجام شده و اندام هوایی یک عملکرد بی نظیری از خود داشته باشد . 

بذر چمن  Cynodon  تنها گرمسیری مناسب برای ایران است که دمای بالای 25 c0   شروع به فعالیت می نماید و در تابستان به اوج فعالیت خود خواهد رسید . در چمن 5 بذر (water Less ) اگر در بهار کشت شود بایستی دقت شود تا در زمان کاشت در طول روز تا 8 ساعت دما زیر 25 c0    باشد و تعیین زمان مناسب کاشت بسیار مهم است زیرا اگر در این اتفاق صورت نپذیرد خطر شروع فعالیت بذر  Cynodon  قبل از چمن سردسیری Festuca ( درشت و ضخیم )شروع خواهد شد زیرا بذر Cynodon  در Top ریشه خود به هیچ بذر دیگری بخاطر استولنی که دارد دیگر اجازه رشد نخواهد داد و بذر چمن سردسیری مثل Festuca و در رشد و رویش مغلوب بذر چمن Cynodon  خواهد گشت .

تعیین زمان مذکور متناسب با مناطق مختلف به جهت تفاوت شرایط آب و هوایی متفاوت خواهد بود مثلا در اهواز در فروردین ماه و در مشهد در اردیبهشت ماه رقم خواهد خورد .

نکات مهم و کلیدی در زمان کاشت چمن 5 بذر (water Less) :

در کشت زود هنگام پاییز ، سرمای شدید زمستان چمن های تازه سبز شده را تنش سرمایی از بین می برد . پس بایستی زمان کشت پاییز دقیق صورت گیرد تا سبز شدن چمن ها به سرمای شدید برخورد نماید . 

اگر در زمان کاشت دقت نکردیم و دمای بالای 25 c0   در 8 ساعت از شبانه روز حاصل گشت و بذر Cynodon  غالب شد بایستی :

1. سربرداری پس از تابستان تا 5cm انجام شود زیرا موجب می شود که سردسیری Festuca قوی ظاهر گردد ، بایستی توجه گردد که اگر Cynodon  با سربرداری پایین 5cm انجام شود به راحتی میتوان آن را کنترل نمود و توان رشد رویشی به چمن های سردسیری مثل Festuca داده شود . 
2. توجه گردد برای کنترل Cynodon  ارتفاع سربرداری زیر 5cm خوب نیست زیرا چمن Poa آسیب می بیند . 

تغذیه چمن 5 بذر :

• دادن کود گوگردی برای تنظیم و کاهش PH مناسب است . 
• دادن کود ازت خالص چون بافت را آبکی می کند مناسب نیست . 
• در لکه لکه زرد شدن چمن از سم ریدومیل ( 2*1000 ) می توان استفاده نمود . 

برخی ویژگی های چمن 5 بذر :

• میزان مصرف قارچ کش برای آن بسیار کم است و بسیار بسیار مقاوم به بیماری های قارچی است و بسیار کم دچار بیماری های قارچی میگردد .
• Festuca با آرباسکولار مایکوریزا (Arbuscular Mycorrhizal Fungi) همزیستی بسیار مناسب دارد. 
• بعلت تکنیک کوتینگ مقاومت به حشرات و قارچ در ابتدای فعالیت بسیار بالا است . 
• این بذر حتی بدون جذب آب هم توسط حشراتی چون مورچه حمل نمیگردد . 
• پا خوری و مقاومت فیزیکی بسیار بسیار بالایی دارد .
• اگر در زمان دقیق کاشت شود در تمام فصل سال سبز خواهیم داشت .