مالچ یا خاک پوش چیست
خاک پوش یا مالچ به یک لایه ی نازک سطح خاک که سبک و نرم است گفته می شود. این پوشش ممکن است از لایه ای از کاه، خاک اره،خاک برگ، ورقهٔ پلاستیکی و یا مواد دیگر تشکیل شده باشد. مالچ، خاک و ریشه ی گیاهی که در خاک قرار دارد را از آسیب هایی چون یخبندان، سله بندی و فرسایش محافظت می کند. کلمه انگلیسی مالچ (mulch) به احتمال زیاد از کلمه آلمانی molsch مشتق شده است، که به معنی فروپاشی می باشد، که معادل فارسی آن خاک پوش است. این موضوع در طبیعت یافت می شود؛ در ابتدا در جنگل ها با ریزش برگ از درختان و ترکیب با سایر بقایای گیاهی مالچ به وجود آمده است. این خاک پوش پس از مدتی به کمپوست تبدیل می شود. این لایه به طور کلی روی خاک قرار می گیرد و از آن محافظت می کند. روش استفاده از آن به این صورت است که مقدار لازم از مواد مورد نظر برای خاکپوش را در سطح خاک اطراف گیاه خواهیم ریخت.
تفاوت خاک بدون مالچ با خاک مالچ پوش:
– در خاک دارای لایه ی مالچ، درصد حفظ رطوبت خاک در حدود دو برابر گردید
– در خاک دارای لایه ی خاک پوش، دمای خاک در تابستان 8 تا 13 درجه کاهش یافت
– در خاک دارای لایه ی مالچ، مقدار متوسط زمان لازم برای حذف علف هرز به مقدار دو سوم کاهش یافت
فواید استفاده از مالچ
. از تبخیر رطوبت خاک به مقدار زیادی جلوگیری می شود
. رشد علف های هرز را حذف کرده و یا کاهش می دهد
. مالچ زه کشی خاک را حفظ می کند
. به افزایش رطوبت هوا کمک خواهد می کند
. از انتقال نمک و املاح به سطح خاک جلوگیری خواهد کرد
. عملیات کاشت، داشت و برداشت به راحتی انجام می گیرد
. عناصر و مواد آلی موجود در مالچ به تدریج به خاک منتقل شده و گیاه از آن تغذیه می کند
. به پایداری “میکرو ارگانیسم” های مفید خاک کمک می کند
. از فرسایش خاک در اثر بارندگی جلوگیری می کند
. خاک پوش از یخ زدگی ریشه در فصول سرد جلوگیری می کند
. هوادهی به خاک به راحتی صورت می گیرد
معایب استفاده از خاک پوش
مالچ مزایای فراوانی دارد اما در بعضی شرایط دارای معایبی نیز می باشد.
. در فصول گرم سال استفاده از پلاستیک سیاه، به عنوان خاک پوش دمای خاک را بالا می برد
. کاه، برگ خرد شده، برگهای سوزنی کاج، و تراشه های چوب برای عایق سرما در فصل زمستان مؤثر هستند، اما آنها در فصل بهار و تابستان موجب گرم شدن خاک و آسیب به گیاه خواهند شد
. اگرچه پلاستیک به طور موثر مانع از تبخیر آب از خاک می شود اما گاهی جلوی ورود آب به خاک را می گیرد
. مواد معدنی و یا خاک پوش های مصنوعی , فاقد مواد آلی هستند و از این نظر برای خاک سودمند نیستند و تنها برتری آنها نسبت به مالچ های طبیعی این است که خاک پوش های طبیعی ممکن است تخم علف های هرز و یا بیماری را با خود داشته باشند
